<< Strona główna
Księgarnia brydżowa Księgarnia brydżowa Księgarnia brydżowa Poznajmy się BBO
Szukaj

Autor: Karol Mykietyn
Artykuł z Przeglądu Brydżowego 4/93-1/94
Karol Mykietyn
Walka o częściowy zapis


Walka o częściowy zapis jest to uwarunkowana opÅ‚acalnoÅ›ciÄ… strategia licytacji w rozdaniach, w których z powodu mniej wiÄ™cej równej siÅ‚y obu stron żadna z nich nie może wygrać koÅ„cówki.
W tej encyklopedycznej definicji pragnÄ™ zwrócić uwagÄ™ na przesÅ‚ankÄ™ równej siÅ‚y stron. JeÅ›li w oparciu o dotychczasowy przebieg licytacji (potocznie tzw. bilans stoÅ‚u) gracz stwierdzi jej wystÄ™powanie, powinien uÅ›wiadomić sobie, że dla jego decyzji siÅ‚a rÄ™ki ma znaczenie drugorzÄ™dne - przecież brakujÄ…ce do "okoÅ‚o 20" punkty ma partner, ważniejszy jest zatem ukÅ‚ad rÄ™ki i przesÅ‚anki statystyczne.
Walka o częściowy zapis polega gÅ‚ównie na:
1. przelicytowaniu częściówki przeciwnika w celu:
- wygrania wÅ‚asnej częściówki
- obrony za 50 lub 100 częściówki przeciwnika
- przeciągnięcia przeciwnika do kontraktu już nie wychodzącego.
2. skontrowaniu częściówki przeciwnika, aby wziąć zapis wiÄ™kszy niż za wÅ‚asnÄ… częściówkÄ™ (np.: 100 zamiast 90 lub 200 zamiast 140).
Omawiane akcje wiążą siÄ™ ze sporym ryzykiem nawet przy dobrej ocenie karty. Ryzykujemy wysokÄ… wpadkÄ… wÅ‚asnÄ…, wygraniem "wyÅ›cigu o wpadkÄ™", wepchniÄ™ciem w idÄ…cÄ… koÅ„cówkÄ™ i wreszcie skontrowaniem kontraktu wychodzÄ…cego.
Stopień tego ryzyka w decydującym stopniu zależeć powinien od rodzaju gry.
A. W brydżu robrowym zbytnia aktywność w strefie częściowego zapisu nie jest sÅ‚uszna. ZasadÄ… jest niebronienie częściówek niedogrywajÄ…cych oraz bronienie dogrywajÄ…cych tylko na bez jednej. OpÅ‚acalność wyższych obron zależy od intuicji (kto dogra robra) i oceny partnera (z dobrym - raczej bronimy, ze sÅ‚abym - raczej poddajemy). Ryzyko, które warto ponieść dla wygrania wÅ‚asnej częściówki, powinno siÄ™ sprowadzać do wpadki bez jednej. Nie wchodzÄ…, rzecz jasna, w grÄ™ cienkie kontry na częściówki, które z kontrÄ… dogrywajÄ….
B. W meczu kierować siÄ™ powinniÅ›my ogólnymi zasadami opÅ‚acalnoÅ›ci uzupeÅ‚nionymi o motywy taktyczne:
a) ostrzejsza (na odbitkę) gra w meczu wyraźnie przegrywanym
b) ostrzejsza gra w meczu wyraźnie wygrywanym (przegrywający na pewno zagra ostrzej, więc naśladując go - gramy na remis)
c) im krótszy mecz, tym bardziej uzasadnione jest zwiÄ™kszone ryzyko.
C. W turnieju teamów na pattony stopieÅ„ ryzyka winien mieÅ›cić siÄ™ miÄ™dzy ryzykiem meczowym a turniejowym.
D. W turnieju na maksy stopieÅ„ ryzyka winien być najwiÄ™kszy. Jest to niby oczywiste, ale wielu graczy albo nie uÅ›wiadamia sobie do koÅ„ca specyfiki maksów, albo nie może przeÅ‚amać psychicznych barier z gry na impy lub pieniÄ…dze. Na maksy opÅ‚acalna jest każda akcja, która ma ponad 50% szans na wynik lepszy od Å›redniej, i nie ma znaczenia czy chodzi o zapis 110, czy 1100.
Wyobraźmy sobie, że rozegraliÅ›my kolejno 6 rozdaÅ„, w których uzyskaliÅ›my:
1. W obustronnej licytacji skontrowaliÅ›my 3, a szÅ‚o nam 3♥  = -730
2. W obustronnej licytacji skontrowaliÅ›my 3, a szÅ‚o nam 3♥  = +200  
3. Wznowiliśmy, jako jedni z nielicznych, licytacje w sekwencji:


West North East South
 1  pas  2  
3  pas   pas  ktr. (!)
 pas 3  ktr. pas
 pas
 pas
   


(3szÅ‚o) = -500  
4. jak w p. 3., tylko = -100 
5. Szło nam płaskie 130, ale zaryzykowaliśmy 3na 7 atutach = +140
6. Szło nam l BA (+90), ale skontrowaliśmy przedpartyjne 1 = +100

W meczu bÄ…dź w grze robrowej byÅ‚by to wynik fatalny, natomiast na maksy jest znakomity, gwarantujÄ…cy na dystansie zwyciÄ™stwo w wiÄ™kszoÅ›ci turniejów.

Metody walki o częściowy zapis
Walce o częściowy zapis sÅ‚uży wiele ustaleÅ„ licytacyjnych. Z myÅ›lÄ… o niej stworzono niektóre otwarcia (np.: sÅ‚abe BA, 2Precision) i wejÅ›cia (np.: 1BA 4-5, kontra bi). W jakimÅ› stopniu sÅ‚użą jej także odzywki blokujÄ…ce (zwÅ‚aszcza blokujÄ…ce podniesienia), lekkie kontry wywoÅ‚awcze, kontry negatywne czy nieforsujÄ…ce odzywki odpowiadajÄ…cego po interwencji pierwszego obroÅ„cy.
Walka o częściowy zapis ma swoją podbudowę teoretyczną:
1. Prawdopodobieństwo uzgodnienia koloru w zależności od układu własnej ręki (prawdopodobieństwo bezwarunkowe):
4-4-3-2=60%      5-4-3-1 i 5-4-2-2 = 74%            
4-4-4-1 = 80%    6-4-2-1 i 6-4-3-0 = 84%
5-4-4-0 = 89%

2. CzÄ™stość rozkÅ‚adów poÅ‚Ä…czonych rÄ…k danej linii (26 kart):

8-7-6-5 =    23,5%        8-6-6-6   =    5%        8-8-7-3   =    2%
7-7-6-6 =    10,5%        8-8-6-4   =    5%       10-6-5-5  =    2%
9-7-6-4 =    7%             9-7-5-5   =    5%        9-7-7-3   =   1,5%
8-7-7-4 =    6,5%          8-8-5-5   =    4%       10-6-6-4  =    1,5%
9_6-6-5 =   6,5%          9-8-6-3   =    3%        
7-7-7-5 =    5%            10-7-5-4  =    2%       

WynikajÄ… z niej prawdopodobieÅ„stwa warunkowe, z których najważniejsze sÄ… trzy:
a) Jeśli oni uzgodnili kolor 8-kartowy, to my mamy 89% szans na posiadanie koloru uzgodnionego.
b) Jeśli ich kolor jest 9-kartowy, mamy pewność posiadania koloru uzgodnionego.
c) Jeśli oni nie mają koloru uzgodnionego, nasze szansę na posiadanie takiego koloru spadają do 33%.

3. Prawo globalnej iloÅ›ci lew (patrz artykuÅ‚ Marka Wójcickiego - TNT - Total Number of Tricks - Åšwiat Brydża 1/90), które nie jest prawem matematycznym, lecz wynikajÄ…cym z doÅ›wiadczenia i obserwacji gry praktycznej uogólnieniem stwierdzajÄ…cym, że ogóÅ‚em w rozdaniu obie strony majÄ… do wziÄ™cia tyle lew, ile wynosi Å‚Ä…czna dÅ‚ugość ich atutów. WynikajÄ… z tego praktyczne wskazówki, aby przy równowadze siÅ‚y z kolorem uzgodnionym o Å‚Ä…cznej dÅ‚ugoÅ›ci:
8 kart   - licytować do wysokoÅ›ci 2;
9 kart   - licytować do wysokoÅ›ci 3;
10 kart - licytować do wysokości 4;
Z TNT wynikajÄ… postulaty systemowe - rozróżniania w licytacji dÅ‚ugoÅ›ci fitu. KiedyÅ› w PrzeglÄ…dzie Brydżowym, opisujÄ…c konwencje Robur, przedstawiÅ‚em sposób odmiennego licytowania po otwarciu 1/♠  inwitu z fitem trzy- i czterokartowym. Obecnie obserwujÄ™, że sporo par przykÅ‚ada do tej kwestii wagÄ™. WyczytaÅ‚em gdzieÅ›, że np. para GawryÅ›-Lasocki ma w swoim repertuarze odzywkÄ™ (3lub 3) oznaczajÄ…cÄ… inwit z fitem czterokartowym po otwarciu 1/. Niektóre pary przeznaczajÄ… na to odpowiedź 2BA. PrzewidujÄ™, że krokiem dalej bÄ™dzie rozróżnianie rÄ…k odpowiadajÄ…cego o sile 6-9 PC w zależnoÅ›ci od dÅ‚ugoÅ›ci fitu.
Amerykanie mają na ten temat konwencję opracowana przez Marty Bergena - Bergen raises, przewidującą po otwarciu 1/następujące podniesienia:
2/♠  - 6-9 PC, fit 3-kartowy
3- 6-9 PC, fit 4+-kartowy
3♦  - inwit, fit 4+-kartowy
3/ - blokujÄ…ce.
Metodami swoistymi dla walki o częściowy zapis są:
- wznowienie
- kontra na bez jednej
- niektóre specjalne ustalenia licytacyjne.

Wznowienie
Na temat wznowienia licytacji sporo w przeszłości pisano i praktyka jest tu w zasadzie ustalona. W klasycznej sekwencji:


West North East South
 1  pas  2  
pas  ?    

N kontruje z czwórka pików, a licytuje 2BA z dwoma mÅ‚odszymi kolorami. Szurig, zwracajÄ…c sÅ‚usznie uwagÄ™, że kontra zapewniać musi fit karo, proponowaÅ‚, aby wejÅ›cie 2oznaczaÅ‚o czwórkÄ™ pików i piÄ…tkÄ™ trefli bez trójki kar. WywodziÅ‚, że z piÄ…tkÄ… pików N wszedÅ‚by w pierwszym okrążeniu. Propozycja ta nie zyskaÅ‚a jednak popularnoÅ›ci, gdyż pas gracza N w pierwszym okrążeniu może wynikać nie z braku koloru pikowego, ale ze sÅ‚aboÅ›ci tego koloru.
Po kontrze wznawiającej partnera, S powinien licytować:
2♠    - z pikami lub ukÅ‚adem 3433
2BA - z ukÅ‚adem 4+-4+ w mÅ‚odszych lub z czwórka kar bez czwórki pików/trefli
3♣   - z czwórkÄ… trefli bez czwórki pików/kar
3♦    - z piÄ…tkÄ… kar.
O wznowieniu w tej i podobnych sekwencjach decyduje gÅ‚ównie ukÅ‚ad, gdyż - jak już wspomniaÅ‚em - problem siÅ‚y jest zaÅ‚atwiony przez bilans stoÅ‚u. Matthew Granovetter zaleca wrÄ™cz, aby wznawiać zawsze, gdy ma siÄ™ singletona w kolorze przeciwników.
Dla sprawdzenia sÄ…dów potocznych i opinii ekspertów Karol Filipowicz przeprowadziÅ‚ na moja proÅ›bÄ™ nastÄ™pujÄ…cy eksperyment. Dla trzech typowych sekwencji:
a)


West North East South
1  pas  2  
 pas  ?


b)

West North East South
1 ♠   pas  2 ♠   
 pas  ?


c)

West North East South
1 ♣*  pas  1 BA  
 pas  ?

* - przygotowawczy    

wygenerowaÅ‚ komputerowo po 300 rozdaÅ„ przy zaÅ‚ożeniu, że N ma rÄ™kÄ™ zrównoważonÄ… w sile 9-12 PC, w przypadku a) i b) z maksimum 3 kartami w kolorze przeciwnika i równo czwórkÄ… w drugim starszym, zaÅ› w przypadku c) ukÅ‚ady 3-4, 4-3, 4-4 w kolorach starszych. Tak wiÄ™c dopuszczono wznowienie nawet z ukÅ‚adem 4-3-3-3. Analiza tych rozdaÅ„ wykazaÅ‚a, że decyzjÄ… wygrywajÄ…cÄ… jest:

sekwencja   mecz turniej - maksy
a) pas 21,5% 21,5%
  ktr. 25% 63%
b) pas 32% 32%
  ktr. 15% 55%
c) pas 62% 57%
  ktr. 33% 39%

PodobieÅ„stwo wyników dla kontry w sekwencji c) wynika z faktu, że kontra ta zwykle jest ukarniana, co prowadzi do zbliżonych wyników tak w meczu, jak i na maksy.
Opisany eksperyment potwierdza intuicyjne oceny opłacalności ryzyka związanego ze wznowieniem licytacji.
Zbliżona do wznowienia interwencja I obrońcy:

West North East South
1/   pas  2/  ktr. (!)

jest bardziej ryzykowna, gdyż przed rebidem W nie można ocenić, czy zachodzi równowaga siÅ‚. Za to akcja ta może przynieść duży zysk jeÅ›li N ukarni, jest wiec szczególnie atrakcyjna w grze meczowej. Problem ten jest swoistym przyczynkiem do dyskusji "peÅ‚na strefa czy wÄ…ski limit". JeÅ›li otwierajÄ…cy jest limitowany górÄ… na 15 PC, kontra S jest prawie pozbawiona ryzyka, bo bilans stoÅ‚u jest możliwy przed rebidem otwierajÄ…cego i wskazuje równowagÄ™ siÅ‚y.

Kontra na bez jednej
Kontra na bez jednej, zwÅ‚aszcza za 200 (kiss of death) jest domena gry na maksy. PrzesÅ‚ankami do jej zastosowania sÄ… gÅ‚ównie wzglÄ™dy taktyczne:  
- jaka będzie średnia w rozdaniu?
- kto ma przewagę siły?
- czy kontrowany kontrakt zalicytuje większość?
- czy szansa na wpadkÄ™ przekracza 50%?

ProszÄ™ zwrócić uwagÄ™ na to, że kwestia lew atutowych (opozycji) nie jest tu wymieniona, gdyż ma ona znaczenie drugorzÄ™dne. Można wrÄ™cz postawić tezÄ™, że im lepszy gracz, tym częściej jego kontra w walce o częściowy zapis nie bÄ™dzie "ani potwierdzać, ani wykluczać" wartoÅ›ci atutowych. Warto o tym pamiÄ™tać w czasie rozgrywki.
KontrujÄ…c na bez jednej stÄ…pamy po kruchym lodzie. Aby zmaksymalizować trafność takich decyzji, ważny jest fundament: poprawne, zgodne z systemem i ustalonymi limitami odżywki, a zwÅ‚aszcza otwarcia, pierwsze wejÅ›cia i kontry wywoÅ‚awcze. Ostatnio grywaÅ‚em trochÄ™ na maksy z Balickim i Darkiem Kowalskim. KontrowaliÅ›my czÄ™sto, osiÄ…gajÄ…c dużo lepszÄ… niż 50% skuteczność, ale u jej podstaw byÅ‚a dyscyplina licytacyjna, charakterystyczna zwÅ‚aszcza - co może wydać siÄ™ dziwne - dla gry Balickiego. On nie licytuje na kredyt: nie otwiera na 10-11 PC, nie wchodzi bez punktów, nie otwiera 2/ z rÄ™kami:
D W x x x x   D W x   x x x   x
lub
x   W x x x x x   K x x   x x x ,
dzięki czemu w dalszych okrążeniach nie drży ze strachu, a jego partner wie, na co może liczyć.
Oto charakterystyczne przykłady kontr w ramach walki o częściowy zapis.
1. Obie po, rozd. E .


 
 x
 x x
 A K x x
 A D 10 9 x x
 
 D 10 x x x
 K W x x
 x x
 x x
 K x x x
 A D x x x
 x x
 K W
 
 A W 9
 x x
 D W x x x
 x x x
 

West
North
Balicki
East
South
ja


1 pas
 2 ♥  3  pas
pas
3  pas  pas ktr.
pas  pas  pas  

Gracz W postawiÅ‚ w tym rozdaniu 500, bo naczytaÅ‚ siÄ™ kryminaÅ‚ów. PrzeczytaÅ‚ mianowicie w "Morderstwie przy brydżowym stoliku", że przede wszystkim należy uzgodnić kolor i schowaÅ‚ piki na lepsze czasy. ProszÄ™ jednak zauważyć, o ile trudniejsza byÅ‚aby licytacja NS, gdyby W miaÅ‚ do dyspozycji odzywkÄ™ 3♥.

2. WE po, rozd. N. oznaczającą fit 4-kartowy i siłę 6-9 PC (gdy odzywka ta ma charakter blokujący, wejść po niej jest jednak łatwiej).


 x x
 9
 A K x x x
 A D 9 8 x

 A K 10 x x
 A 10 6 x
 x
 W x x
 W x
 D 8 7 x
 D W 10 x x
 K x

 D 9 8 x
 K W x x
 x x
 10 x z



West

North
D. Kowalski
East

South
ja

1 pas 1 ♥ 
1 ♠  2 pas
pas
      2 (?) 3     3 (?) ktr.
 pas
 pas
 pas

 
W powinien wznowić kontrÄ…, akcentujÄ…c siÅ‚Ä™ i sugerujÄ…c kiery (mogÅ‚em je przecież zająć). Nieco zmylony Darek zgÅ‚osiÅ‚ ofertÄ™ 300, ale bardziej zmylony E - zamiast kontry wybraÅ‚ 3. Niestety, zabrakÅ‚o happy endu. Darek wyszedÅ‚ w A, po czym - grajÄ…c na szansÄ™ A lub W u mnie - w 9, co wypuÅ›ciÅ‚o kontrakt. KÅ‚adÅ‚o prostolinijne Å‚Ä…czenie atutów. To dobry przykÅ‚ad na poparcie tezy, że cienkie kontry sÄ… broniÄ… obosiecznÄ… i moment dekoncentracji może być zgubny nawet dla gracza o bardzo wysokim poziomie zaawansowania technicznego.

3. Obie przed, rozd. E.


 A 9 x x
 x x
 K 10 9 8 2
 A x

 10 x x
 A K W 8 x
 W x
 D 10 x
 x x
 10 x
 A D x x
 K W x x x

 K D W x
 D 9 x x
 x x
 9 x x


West
North
Balicki
East
South
ja


pas   pas
1 ♥  ktr. pas
1
pas  pas  1 BA  ktr.
pas  pas  pas  

Mimo grubego bÅ‚Ä™du wÅ‚asnego (ktr. na 1BA), przedstawiam to rozdanie, gdyż zawiera kilka charakterystycznych aspektów:
a) Pas N na 1 oznacza tylko, że nie ma on wyraźnej nadwyżki, która jest potrzebna na 2(ok. 16 PC).
b) ZgÅ‚oszenie przez E 1BA zbilansowaÅ‚o stóÅ‚ i S nie musiaÅ‚ akcentować, że ma trochÄ™ punktów. Z posiadanÄ… kartÄ… najlepiej zrobiÅ‚by, licytujÄ…c 2. Gdyby WE byli po partii mógÅ‚by puÅ›cić licytacjÄ™ do N (a nuż E zwariowaÅ‚), który z 14-15 PC skontruje, a z mniejszÄ… siÅ‚Ä… zgÅ‚osi 2.
c) NS powinni się liczyć z możliwością uzgodnienia przez WE młodszego koloru (w trefle szło 130), co w każdym przypadku przemawia za 2, a nie za kontrą.
d) N też lekko przyłożył rękę do tej ponurej afery, gdyż jeśli S ma brakujące na kontrę punkty, ale w treflach, a nie w kierach, to lepiej powiedzieć 2, zwłaszcza że WE są przed partią.
Tego typu lekkomyślne kontry miewają uwarunkowania psychologiczne. Gracze uniesieni powodzeniem tracą kontrolę i przekraczają granice uzasadnionego ryzyka ("po wielu goleniach sięgnij po następną Gilette").

USTALENIA SPECJALNE
1. Podniesienie "competitive".
a)

West North East South
1/   pas  2/  pas
3/♠ 
     

b)

West North East South
    1 / / pas  1/  pas
2/♠ 
pas
  3/♠ 

Już za powszechnie stosowane można uznać ustalenie, że w sekwencji (a) odzywka 3/nie jest inwitem. Licytowana jest ona z niewielką nadwyżką układową lub honorową jako prewencyjna obrona przed wznowieniem.
Taki sam charakter powinna mieć odżywka 3/♠  w sekwencji (b), gdyż istnieje wiele innych możliwoÅ›ci zainwitowania.

2. Podniesienie młodszego jako wywołanie starszych
Amerykanie wymyślili, aby w sekwencji:

West North East South
    1 / 1 BA (15-18)
 2 /♦   pas

podniesienie nie oznaczaÅ‚o fitu, lecz sÅ‚abe wywoÅ‚anie kolorów starszych, np. z rÄ™kami:
a) D 10 x x x     K W x x x     x x     x
b) A 10 x x     D W x x x     x x     x x
c) A K W x x     K W x x     x     10 x x x

Grając tym ustaleniem, z fitem w kolorze młodszym albo się pasuje, albo kontruje - w zależności od siły.
Moim zdaniem, ustalenie to może mieć zastosowanie także po przygotowawczym treflu (bądź przygotowawczym karze).

3. Podniesienie - pułapka
Aby choć raz na jakiś czas pokarać zbyt śmiałych wznawiających, zwłaszcza w grze na impy, doradzam taką zasadzkę: podniesienie w sekwencji:


West North East South
1/   pas  2 /  pas
 
z rękami np. (po 1):
1) K     D 10 x x     K D 9 x     D 10 x x
2) D x     K W x     10 x x x     A W x x,
z którymi 2/ powinno siÄ™ wygrać, koÅ„cówka - jeÅ›li partner nie ruszy - raczej nie idzie, a za to jeÅ›li oni wznowiÄ…, to powinni grubo leżeć.
Mnie niestety nie udaÅ‚o siÄ™ dotÄ…d zastosować tego pomysÅ‚u z uwagi na sÅ‚abość charakteru - jak przychodzi co do czego, to pÄ™kam i mówiÄ™ 1BA.
Czytelnikowi, który pierwszy tÄ… metodÄ… zapisze +500 - stawiam drinka.



wykonanie: Strony internetowe gdańsk - Netidea.pl